Бестужев тұқымы – Ресейдің өнімді сүтті-етті сиыры
Бестужев тұқымы – бұл XVIII ғасырда Ресейдің Самара облысында шығарылған сүтті-етті бағыттағы ірі қара. Бұл тұқым жергілікті малдарды симментал, голланд, шортгорн және қызыл остфриз сиырларымен будандастыру арқылы алынған.
Бестужев сиыры төзімділігімен, мықты денсаулығымен және жоғары өнімділігімен ерекшеленеді, сондықтан Ресей мен Қазақстанның климаттық жағдайларына жақсы бейімделген.
⸻
Бестужев тұқымының сипаттамалары
• Бағыты: сүтті-етті
• Шыққан жері: Ресей (Самара облысы)
• Түсі: қызыл, қызыл қоңыр, бурыл
• Салмағы:
• Бұқалар – 900–1100 кг
• Сиырлар – 500–650 кг
• Шоқтығындағы биіктігі: 130–140 см
• Орташа жылдық сүт өнімділігі:
• 4000 – 6000 литр (жақсы күтіммен 7000 литрге дейін)
• Майлылығы – 3,8–4,2%
• Ақуыз мөлшері – 3,3–3,5%
• Еттің шығымы: 55–60%
• Ұрғашы малдың төлдеу қабілеті: жеңіл бұзаулау, бұзаулары мықты
• Мүйізі: шағын, сәл иілген
⸻
Бестужев тұқымының артықшылықтары
✅ Жақсы сүт өнімділігі – жылына 7000 литрге дейін сүт береді.
✅ Сүт сапасы жоғары – майлылығы мен ақуыз мөлшері жоғары, өңдеуге өте қолайлы.
✅ Жоғары ет өнімділігі – ет шығымы 60%-ға дейін, бұлшық ет пен майдың жақсы үйлесімі бар.
✅ Төзімділік – суыққа да, ыстыққа да төзімді, қарапайым азықпен де жақсы өседі.
✅ Ауруларға төзімді – туберкулезге, бруцеллезге және лейкозға иммунитеті жоғары.
✅ Ұзақ өнімділік мерзімі – 8–9 лактацияға дейін сүт береді.
⸻
Күтім ерекшеліктері
⚠ Сүт өнімділігі бойынша орташа деңгейде – голштин сиырына қарағанда азырақ сүт береді, бірақ майлылығы жоғары.
⚠ Бұқалары баяу өседі – ет бағытындағы тұқымдарға қарағанда бұқалар баяу салмақ қосады.
⸻
Өсіру және пайдалану
• Негізгі таралу аймақтары: Ресей (Самара, Орынбор облыстары), Қазақстан.
• Қолданылуы:
• Сүт өндірісі: май, ірімшік, қаймақ жасауға өте ыңғайлы.
• Ет өндірісі: майлылығы орташа, сапалы сиыр еті.
• Жайылымдық ұстау: табиғи жайылымда өсіруге бейімделген.
Бестужев тұқымы – сүт пен ет бағытында тиімді, төзімді, күтімі жеңіл және жоғары өнімді сиыр, сондықтан фермерлер үшін өте қолайлы таңдау. 🐄🥛🥩