Қара-ала тұқымы – жоғары өнімді сүтті сиыр
Қара-ала тұқымы – бұл әлемдегі ең танымал сүтті сиыр тұқымдарының бірі, Ресейде шығарылған. Бұл сиырлар жоғары сүт өнімділігімен, төзімділігімен және күтімге қарапайымдылығымен ерекшеленеді.
Голштин тұқымына жақын, бірақ жергілікті климатқа жақсы бейімделген, сондықтан Ресей, Қазақстан және басқа да ТМД елдерінде кең таралған.
⸻
Қара-ала тұқымының сипаттамалары
• Бағыты: сүтті
• Шыққан жері: Ресей
• Түсі: қара-ала (қара және ақ дақтары бар)
• Салмағы:
• Бұқалар – 900–1200 кг
• Сиырлар – 500–700 кг
• Шоқтығындағы биіктігі: 130–140 см
• Орташа жылдық сүт өнімділігі:
• 6000 – 8000 литр (жақсы күтіммен 10 000 литрге дейін)
• Майлылығы – 3,6–3,8%
• Ақуыз мөлшері – 3,2–3,4%
• Ұрғашы малдың төлдеу қабілеті: жоғары, бұзаулау жеңіл өтеді
• Мүйізі: бар (қысқа, жан-жаққа бағытталған)
⸻
Қара-ала тұқымының артықшылықтары
✅ Жоғары сүт өнімділігі – жылына 8000 литрге дейін сүт береді.
✅ Сүт сапасы жақсы – ақуыз мөлшері жоғары, өнеркәсіптік өңдеуге қолайлы.
✅ Климатқа бейімділігі – қатты аязға да, орташа ыстыққа да төзімді.
✅ Жылдам жетілу – бұзаулар тез өседі, сиырлар 2 жасында төлдей бастайды.
✅ Жеңіл бұзаулау – асқынулар сирек кездеседі, бұзаулардың өміршеңдігі жоғары.
✅ Басқа тұқымдарды жақсарту үшін қолданылады – сүт өнімділігін арттыру мақсатында селекцияда жиі пайдаланылады.
⸻
Күтім ерекшеліктері
⚠ Жақсы азықтандыру қажет – жоғары өнім алу үшін құнарлы жем-шөп керек.
⚠ Тұяқ ауруларына бейімділік – үлкен салмағы мен жоғары өнімділігіне байланысты арнайы күтім қажет.
⚠ Сүттің майлылығы орташа – майлылығы 4% және одан жоғары сүт қажет болса, басқа тұқымдарды қарастырған жөн.
⸻
Өсіру және пайдалану
• Негізгі таралу аймақтары: Ресей, Қазақстан, Беларусь, Украина.
• Қолданылуы:
• Сүт өндірісі: ірі шаруашылықтар мен фермалар үшін ең тиімді тұқымдардың бірі.
• Селекция: сүт өнімділігін арттыру үшін басқа сиырлармен будандастырылады.
• Жайылымдық ұстау: мал шаруашылығы кешендерінде өнеркәсіптік өсіруге өте ыңғайлы.
Қара-ала тұқымы – бұл ең жоғары өнімді сүтті сиырлардың бірі, оның төзімділігі, қарапайым күтімі және тұрақты өнімділігі фермерлер үшін үлкен артықшылық береді. 🐄🥛