Якут тұқымы – ерекше төзімді солтүстік етті сиыр
Якут тұқымы – бұл Ресейдің Якутия аймағында қалыптасқан етті бағыттағы аборигендік ірі қара. Бұл тұқым әлемдегі ең суыққа төзімді сиырлардың бірі болып саналады, өйткені ол -60°C-қа дейінгі аязға шыдай алады.
Жақсы дамыған жүн қабаты, май қоры және шағын дене бітімі арқасында бұл сиырлар қыс бойы табиғи жайылымдарда қар астынан азық тауып, арнайы қосымша қоректендірусіз өмір сүре алады.
⸻
Якут тұқымының сипаттамалары
• Бағыты: етті
• Шыққан жері: Ресей (Якутия)
• Түсі: қара қоңыр, қара, ақ-таңбалы
• Салмағы:
• Бұқалар – 500–600 кг
• Сиырлар – 350–450 кг
• Шоқтығындағы биіктігі: 110–120 см
• Орташа тәуліктік салмақ қосуы: 800–1000 г
• Еттің шығымы: 55–60%
• Еттің майлылығы: жоғары, мәрмәрлігі ерекше, омега-3 және омега-6 май қышқылдары көп
• Ұрғашы малдың төлдеу қабілеті: жеңіл бұзаулау, бұзауларының өміршеңдігі жоғары
• Мүйізі: орташа, жан-жаққа бағытталған
⸻
Якут тұқымының артықшылықтары
✅ Морозға төзімді – -60°C дейінгі суықта өмір сүре алады, қар астынан жем тауып жей алады.
✅ Экономикалық тиімділік – арнайы құнарлы жемді қажет етпейді, табиғи жайылыммен қоректене алады.
✅ Жоғары сапалы ет – өте мәрмәрлі, омега-3 және омега-6 май қышқылдары көп, ерекше дәмді.
✅ Жылдам жыныстық жетілу – тана 14–16 айында ұрықтануға дайын болады.
✅ Ауруларға төзімділік – паразиттер мен инфекцияларға қарсы иммунитеті жоғары.
✅ Ұзақ өмір сүруі – сиырлар 15 жылға дейін өмір сүріп, төл бере алады.
⸻
Күтім ерекшеліктері
⚠ Сүт өнімділігі төмен – күніне 4-6 литр ғана сүт береді, бірақ майлылығы жоғары (6-8%).
⚠ Өсу жылдамдығы баяу – ет бағытындағы басқа тұқымдарға қарағанда баяу өседі, бірақ ет сапасы өте жоғары.
⸻
Өсіру және пайдалану
• Негізгі таралу аймақтары: Ресей (Якутия, Краснояр өлкесі, Магадан облысы).
• Қолданылуы:
• Ет өндірісі: өте құнды мәрмәр сиыр еті, жоғары тағамдық құндылыққа ие.
• Экстремалды жағдайларға бейімдік: солтүстік аймақтар үшін ең жақсы тұқым.
• Генофондты сақтау: аязға төзімді селекциялық мал ретінде қолданылады.
Якут тұқымы – бұл солтүстік аймақтар үшін ең тиімді ірі қара, өйткені ол суыққа төзімді, арнайы күтімді қажет етпейді және сапалы ет береді. 🐂❄🥩