Қызыл-ала тұқымы – әмбебап сүтті-етті ірі қара
Қызыл-ала тұқымы – бұл сүтті-етті бағыттағы ірі қара тұқымы, Ресей мен Германияда шығарылған. Бұл сиырлар жоғары сүт өнімділігімен, жақсы ет сапасымен және күтімге қарапайымдылығымен ерекшеленеді.
Әмбебаптығының арқасында қызыл-ала тұқымы қалыпты климаттық аймақтарда кеңінен қолданылады.
⸻
Қызыл-ала тұқымының сипаттамалары
• Бағыты: сүтті-етті
• Шыққан жері: Ресей, Германия
• Түсі: қызыл-ала, қызыл және ақ дақтары бар
• Салмағы:
• Бұқалар – 900–1200 кг
• Сиырлар – 550–700 кг
• Шоқтығындағы биіктігі: 130–140 см
• Орташа жылдық сүт өнімділігі:
• 5000 – 8000 литр (ең жақсы сиырлар 10 000 литрге дейін береді)
• Майлылығы – 3,7–4,2%
• Ақуыз мөлшері – 3,3–3,5%
• Еттің шығымы: 55–60%
• Ұрғашы малдың төлдеу қабілеті: жақсы, бұзаулау жеңіл өтеді
• Мүйізі: бар (қысқа, жан-жаққа бағытталған)
⸻
Қызыл-ала тұқымының артықшылықтары
✅ Жоғары сүт өнімділігі – жылына 8000 литрге дейін сүт береді.
✅ Сүт сапасы жоғары – май мен ақуыздың жақсы теңгерімі бар.
✅ Жақсы ет сапасы – орташа мәрмәрлігі бар жұмсақ ет.
✅ Жылдам өсу – бұзаулар тез салмақ жинайды, 18–20 айда бордақылауға дайын болады.
✅ Қарапайым күтім – әртүрлі азықтарға жақсы бейімделген.
✅ Жеңіл бұзаулау – бұзаулардың өміршеңдігі жоғары.
✅ Климатқа бейімділігі – суық та, ыстық та аймақтарда жақсы өседі.
⸻
Күтім ерекшеліктері
⚠ Жақсы азықтандыру қажет – жоғары өнім алу үшін сапалы жем-шөп пен дәрумендер керек.
⚠ Ең жоғары өнімділікке жетпейді – голштин тұқымынан аз сүт береді, бірақ төзімді әрі сапалы өнім береді.
⸻
Өсіру және пайдалану
• Негізгі таралу аймақтары: Ресей, Германия, Беларусь, Қазақстан.
• Қолданылуы:
• Сүт өндірісі: фермерлік және өнеркәсіптік шаруашылықтарға қолайлы.
• Ет өндірісі: бұзаулар тез салмақ жинайды, еті жұмсақ әрі шырынды.
• Жайылымдық ұстау: үлкен шаруашылықтар мен жеке фермалар үшін ыңғайлы.
Қызыл-ала тұқымы – бұл сүт пен етті бірдей өндіруге арналған ең тиімді сиырлардың бірі, өйткені жоғары өнімділігі мен күтімнің жеңілдігі фермерлерге үлкен пайда әкеледі. 🐄🥛🥩