Сұр украин тұқымы – төзімді етті-сүтті сиыр
Сұр украин тұқымы – бұл Украинада шығарылған етті-сүтті бағыттағы ірі қара. Ол ежелгі жабайы турлардан тараған және төзімділігімен, ыстық пен суыққа бейімділігімен және қарапайым күтімімен ерекшеленеді.
Бұл тұқым бұрыннан ауыл шаруашылығында жұмыс күші ретінде пайдаланылып келген, ал қазір жоғары сапалы еті мен экстремалды жағдайда өмір сүре алу қабілетінің арқасында сақталуда.
⸻
Сұр украин тұқымының сипаттамалары
• Бағыты: етті-сүтті
• Шыққан жері: Украина
• Түсі: ашық сұрдан қара сұрға дейін, бұқаларда түсі қоюлау
• Салмағы:
• Бұқалар – 900–1100 кг
• Сиырлар – 500–650 кг
• Шоқтығындағы биіктігі: 135–150 см
• Орташа жылдық сүт өнімділігі:
• 1500 – 2500 литр (жақсы күтіммен 3000 литрге дейін)
• Майлылығы – 4–4,2%
• Ақуыз мөлшері – 3,3–3,5%
• Еттің шығымы: 55–60%
• Ұрғашы малдың төлдеу қабілеті: бұзаулау жеңіл, бұзаулары мықты
• Мүйізі: ұзын, доға тәрізді, ұштары қаралау
⸻
Сұр украин тұқымының артықшылықтары
✅ Төзімділік – құрғақшылыққа, ыстық пен суыққа шыдамды, дала жайылымында жақсы өседі.
✅ Қарапайым күтім – грубый жем-шөппен де қоректене алады, жыл бойы жайылымда жүруге бейім.
✅ Күшті иммунитет – көптеген инфекциялық және паразиттік ауруларға төзімді.
✅ Жоғары сапалы ет – құнарлы, орташа майлылығы бар, дәмі ерекше.
✅ Ұзақ өмір сүреді – сиырлар 12–15 жылға дейін өнім бере алады, бұқалар селекцияда қолданылады.
✅ Жұмысқа жарамдылығы – бұрын жүк тасу үшін пайдаланылған, бұл олардың мықтылығын көрсетеді.
⸻
Күтім ерекшеліктері
⚠ Сүт өнімділігі жоғары емес – өнеркәсіптік сүт өндірісіне жарамсыз, бірақ сүті майлы және пайдалы.
⚠ Өсу жылдамдығы баяу – ет бағытындағы тұқымдармен салыстырғанда бұқалар баяу салмақ қосады.
⸻
Өсіру және пайдалану
• Негізгі таралу аймақтары: Украина, Ресейдің оңтүстік аймақтары.
• Қолданылуы:
• Ет өндірісі: жайылымдық ет шаруашылығына өте қолайлы.
• Жайылымдық ұстау: табиғи жайылымда жыл бойы өсіруге бейім.
• Генофондты сақтау: ежелгі тұқым ретінде селекциялық бағдарламаларда қолданылады.
Сұр украин тұқымы – қатаң климаттық жағдайларға жақсы бейімделген, күтімі жеңіл әрі еті жоғары сапалы мал, әсіресе құрғақ және ыстық аймақтар үшін тиімді. 🐂🥩