Еділбай қой тұқымы – жоғары өнімді етті-майлы тұқым
Еділбай қойы – Қазақстанда XIX ғасырда шығарылған етті-майлы бағыттағы ең танымал тұқымдардың бірі. Бұл қойлар ірі денелі, төзімді және климаттық жағдайларға өте жақсы бейімделген. Еділбай қойлары жоғары ет және құйрық майының өнімділігімен, тез жетілгіштігімен және қарапайым күтімді қажет ететіндігімен ерекшеленеді.
⸻
Тұқымның негізгі сипаттамалары:
• Шығу тегі: Қазақстан
• Өнімділік бағыты: етті-майлы
• Тірілей салмағы:
• Қошқарлар: 110–160 кг
• Саулықтар: 65–100 кг
• Құйрық майының салмағы: 15–20 кг
• Төлдегіштігі: 100 саулықтан 110–120 қозы
• Жетілгіштігі: қозылары 4–5 айда 40–45 кг салмақ жинайды
• Жүнінің түсі: қызыл-қоңыр, қара немесе ашық түсті, кілем тоқу үшін қолданылады
• Климатқа бейімділігі: құрғақшылыққа, аязға және азық жетіспеушілігіне төзімді
⸻
Еділбай қойының артықшылықтары:
✅ Жоғары ет және май өнімділігі: еті жұмсақ әрі құнарлы, майы пайдалы элементтерге бай.
✅ Ірі құйрық: 15–20 кг май, тағамдық мақсатта кеңінен қолданылады.
✅ Төзімділік: ұзақ қашықтықта жайылуға қабілетті, шөл және қатал климаттық жағдайларға бейімделген.
✅ Қарапайым күтім: жем-шөп талғамайды, табиғи жайылымдарды жақсы пайдаланады.
✅ Тез жетілгіштік: қозылары қысқа мерзімде нарықтық салмаққа жетеді.
⸻
Ұстау мен күтім ерекшеліктері:
⚠ Жайылымдық бағу: кең далалы және шөлейтті аймақтарда жақсы өседі.
⚠ Қыста азықпен қамтамасыз ету: суық мезгілде сапалы шөп пен құнарлы жем беру маңызды.
⚠ Салмақты бақылау: артық май жинамау үшін теңгерімді азықтандыру қажет.
⸻
Қолданылуы мен өсірілуі:
• Негізгі өсірілетін аймақтар: Қазақстан, Ресей, Өзбекстан, Түрікменстан және құрғақ климатты басқа елдер.
• Қолдану бағыттары:
• Ет өндірісі: жоғары сапалы қой етін өндіруге жарамды.
• Құйрық май өндірісі: ұлттық тағамдар мен дәрілік мақсаттарда кеңінен қолданылады.
• Жүн өндірісі: кілем, киіз және басқа да тұрмыстық бұйымдар жасауға жарамды.
• Селекциялық жұмыс: басқа қой тұқымдарының төзімділігін арттыру үшін қолданылады.
Еділбай қой тұқымы – Қазақстандағы ең тиімді, төзімді және жоғары өнімді етті-майлы қой тұқымдарының бірі. 🐏✨