Оңтүстік қазақ мериносы – жоғары өнімді ет-жүн бағытындағы қой тұқымы
Оңтүстік қазақ мериносы – Қазақстанның оңтүстік аймақтарында жергілікті қазақы қылшық жүнді саулықтарды биязы жүнді меринос қошқарларымен ұзақ жылдар бойы будандастыру арқылы алынған қой тұқымы. Бұл тұқым ет-жүн бағытында өсіріледі, климаты ыстық, құрғақ оңтүстік өңірлерге жақсы бейімделген. Өнімділігі жоғары, сапалы ет пен жұқа биязы жүн алуға мүмкіндік береді.
⸻
Тұқымның негізгі сипаттамалары:
• Шыққан жері: Қазақстан (Оңтүстік Қазақстан өңірі)
• Өнімділік бағыты: ет-жүн (биязы жүн)
• Тірілей салмағы:
• Қошқарлар: 90–120 кг дейін
• Саулықтар: 55–65 кг
• Жүн өнімі: 4–5 кг жұқа, сапалы биязы жүн
• Жүннің жіңішкелігі: 20–23 мкм
• Төлдегіштігі: әр 100 саулықтан 120–135 қозы алынады
• Жетілгіштігі: қозылары 7–8 айда сою салмағына жетеді
• Климатқа төзімділігі: оңтүстіктің ыстық әрі құрғақ климаттық жағдайларына жақсы бейімделген.
⸻
Оңтүстік қазақ мериносының артықшылықтары:
✅ Жоғары ет өнімділігі: қозылары тез салмақ қосады, ет сапасы өте жоғары.
✅ Жүннің жоғары сапасы: биязы жүні жұқа әрі жұмсақ, тоқыма өнеркәсібінде сұранысқа ие.
✅ Ыстық климатқа бейімділік: Қазақстанның оңтүстік өңірлерінің құрғақ әрі ыстық климатына төзімді.
✅ Жақсы төлдегіштігі: егіз қозылардың туу жиілігі жоғары.
✅ Жем-шөпті тиімді пайдаланады: табиғи жайылымдарды өте жақсы пайдаланады.
⸻
Ұстау мен күтім ерекшеліктері:
⚠ Жайылымда ұстау: көктемнен күзге дейін табиғи жайылымдарда өсіру тиімді.
⚠ Жаздың ыстығынан қорғау: ыстық айларда жайылымда көлеңкелі орындармен қамтамасыз ету керек.
⚠ Қысқы азықтандыру: қыс кезінде сапалы азықпен қамтамасыз ету маңызды.
⚠ Жүнді уақтылы қырқу: жылына бір рет сапалы жүн алу үшін уақытылы қырқу қажет.
⸻
Қолданылуы мен өсірілуі:
• Негізгі өсірілетін аймақтар: Қазақстанның оңтүстік облыстары (Түркістан, Жамбыл, Қызылорда өңірлері)
• Қолдану бағыттары:
• Ет өндірісі: сапалы, жұмсақ ет береді.
• Жүн өндірісі: жұқа әрі сапалы жүні тоқыма өнеркәсібінде жоғары бағаланады.
• Селекциялық жұмыс: басқа тұқымдардың ет-жүн өнімділігін арттыру мақсатында қолданылады.
Оңтүстік қазақ мериносы – Қазақстанның оңтүстік өңірлерінде қой шаруашылығын тиімді дамытуға арналған, климаты күрделі аймақтарға төзімді, ет-жүн бағытындағы жоғары өнімді тұқым. 🐏✨