Қазақтың құйрықты жартылай қылшық жүнді қойы
Қазақтың құйрықты жартылай қылшық жүнді қойы – Қазақстанда ежелден өсірілетін дәстүрлі қой тұқымы. Бұл тұқымның басты ерекшелігі – ет пен құйрық майының жоғары өнімділігі, жартылай қылшықты жүнінің беріктігі және Қазақстанның күрт континенталды климатына өте жақсы бейімділігі. Құйрық майы ұлттық тағам дайындауда маңызды орын алады.
⸻
Тұқымның негізгі сипаттамалары:
• Шығу тегі: Қазақстан (жергілікті қазақы қой)
• Өнімділік бағыты: ет-майлы, жүн жартылай қылшықты
• Тірілей салмағы:
• Қошқарлар: 90–110 кг, жекелеген қошқарлар 120 кг-ға дейін
• Саулықтар: 60–70 кг
• Жүн өнімі: әр қойдан 2,5–3,5 кг жартылай қылшықты жүн алынады
• Төлдегіштігі: әр 100 саулықтан 100–110 қозы алынады
• Құйрығының салмағы: 15–20 кг-ға дейін сапалы құйрық майын береді
⸻
Қазақтың құйрықты қойының артықшылықтары:
✅ Жоғары ет-май өнімділігі: еті дәмді әрі сапалы, құйрық майы құнарлы.
✅ Климатқа төзімділігі: Қазақстанның дала, жартылай шөлейтті жерлерінде жақсы өсіріледі.
✅ Жайылымда бағуға қолайлылығы: жыл бойы табиғи жайылымда бағуға болады, жем-шөп шығыны аз.
✅ Құйрық майының құндылығы: ұлттық тағамдар дайындауда кеңінен қолданылады, өте құнарлы және бағалы.
✅ Ауруға төзімділігі: денсаулығы берік, сирек ауырады.
⸻
Ұстау мен күтім ерекшеліктері:
⚠ Жайылымда бағу: негізгі күтіп-бағу табиғи жайылымдарда жүзеге асырылады, ерекше күтімді қажет етпейді.
⚠ Қыстық азықпен қамтамасыз ету: қыс мезгілінде сапалы шөп пен құнарлы азық беру маңызды.
⚠ Жүнді уақытылы қырқу: қойдың денсаулығын сақтау үшін жыл сайын жүнін қырқып тұру қажет.
⸻
Қолданылуы мен өсірілуі:
• Негізгі өсірілетін аймақтары: Қазақстанның оңтүстік, батыс, орталық өңірлеріндегі дала және жартылай шөлейт аймақтары.
• Қолданылу бағыттары:
• Ет өндірісі: еті сапалы әрі өте дәмді.
• Құйрық майы өндірісі: дәстүрлі тағам дайындау және тамақ өнеркәсібінде пайдаланылады.
• Жүн өндірісі: жартылай қылшықты жүні кілем, киіз және тұрмыстық бұйымдар жасауға қолданылады.
• Селекциялық жұмыс: жергілікті қойлардың сапасын арттыру және жаңа тұқымдарды алу үшін қолданылады.
Қазақтың құйрықты жартылай қылшық жүнді қойы – Қазақстанның климаттық жағдайларына өте төзімді, өнімділігі жоғары, ұлттық шаруашылықта ерекше орны бар дәстүрлі қой тұқымы. 🐑✨