Қазақтың етті-жүнді, тез жетілгіш жартылай биязы жүнді қойы
Қазақтың етті-жүнді, тез жетілгіш жартылай биязы жүнді қойы – Қазақстанда жергілікті қылшық жүнді қойларды жартылай биязы жүнді әрі етті бағыттағы тұқымдармен будандастыру арқылы алынған ерекше қой тұқымы. Бұл тұқым ет өнімділігінің жоғары болуымен, жүнінің сапалылығымен және тез жетілгіштігімен ерекшеленеді, сондай-ақ Қазақстанның күрделі климаттық жағдайларына өте төзімді болып келеді.
⸻
Тұқымның негізгі сипаттамалары:
• Шыққан жері: Қазақстан
• Өнімділік бағыты: ет-жүнді (жартылай биязы жүн)
• Тірілей салмағы:
• Қошқарлар: 90–120 кг, кейбірі 130 кг-ға дейін жетеді
• Саулықтар: 55–70 кг
• Жүн өнімі: әр қойдан 3,5–5 кг жартылай биязы жүн алынады
• Жетілгіштігі: жоғары, төлдері 6–8 айда союға жарамды салмаққа жетеді
• Төлдегіштігі: жоғары (әр 100 саулықтан 120–140 қозыға дейін)
⸻
Қазақтың етті-жүнді жартылай биязы жүнді қойының артықшылықтары:
✅ Жоғары ет өнімділігі: етті тез жинайды, сапасы өте жақсы.
✅ Тез жетілгіштігі: қозылары тез өсіп, қысқа мерзімде сатуға дайын болады.
✅ Жақсы бейімделгіштік: Қазақстанның күрт континентальды климатына төзімді, ыстық пен суыққа шыдамды.
✅ Жартылай биязы сапалы жүн: тоқыма өнеркәсібінде жоғары бағаланады.
✅ Жоғары төлдегіштігі: көбіне егіз төлдейді, экономикалық тиімділігі жоғары.
⸻
Ұстау мен күтім ерекшеліктері:
⚠ Жайылымда бағу: негізінен табиғи жайылымда ұстау тиімді, жем-шөп шығынын азайтады.
⚠ Құнарлы азықтандыру: қыста және көктемгі төлдеу кезеңінде толыққанды азықтандыру қажет.
⚠ Жүнді уақытылы қырқу: жыл сайын уақытылы жүнін қырқып отыру өнім сапасын жақсартады әрі қойдың денсаулығын сақтайды.
⸻
Қолдану және өсіру аймақтары:
• Негізгі таралған аймақтары: Қазақстанның солтүстік, орталық және шығыс аймақтары
• Қолданылу бағыттары:
• Ет өндірісі: қозылары тез жетіліп, ет өнімі жоғары әрі сапалы.
• Жүн өндірісі: жүнінің сапасы мен көлемі жоғары, өнеркәсіпте сұранысқа ие.
• Жергілікті тұқымдарды жақсарту: жергілікті малдың өнімділігін арттыру мақсатында қолданылады.
Қазақтың етті-жүнді жартылай биязы жүнді тез жетілгіш қойы – Қазақстан жағдайында өсіруге өте тиімді, ет-жүн өнімділігі жоғары әрі күтімі жеңіл тұқым. 🐑✨