Картоптың жыры қашан аяқталады?

Туелсіздіктің 30 жылдығында он сегізінші Ауыл шаруашылығы министрінің отставкаға кетуіне себепкер болған қазақстандық картопты Гиннестің рекорт кітабына  енгізуге болатын шығар. Өйткені былтыр Қазақстан ішкі нарықта қамтамасыз етіп ғана қоймай, өнімнің қалған 50 пайызын экспорттауға болатындай өнім жинаған болатын. Алайда көктемде қамбадағы картоп жеткіліксіз болғандықтан, баға күрт көтеріліп, мәселені мәселені шеше алмаған Сапархан Кесікбайұлы өз орнын босға мәжбі едр болғ. 2019 жылы 25 ақпанда министр қызметіне тағайындалған,  2021 Үкімет қайта жасақталған кезде өз орнын сақтап қалған болатын.

ҚР Үкіметі бекіткен 19 тармақтан тұратын   әлеуметтік-маңызды тауар тізбесіне кірген картоптың екпіні   Махамбетше  айтқанда министрді тағынан төңкеруі ешкім алдынма а да ала. ҚР ҰҒА академигі,  ауыли шаруашылыға ғылымдарының доктор Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университетінің жеміс -көкөніс және жаңғақ шаруашлығы кафедрасының меңгерушісі Теміржан Айтпаевтың айтуынша ,   2020 жыла жиналғаны 4 млн тонна картопты сақтайтыной замануй қойм Қазақстандов жоққы тәно . Бары кеңестік дәуірден мұраға қалған ескі, жаңасының жалдау ақысы қымбат және оның саны мен сыйымдылығы да шектеулі. Жиналған өнімнің 60 пайызы ұсақ шаруа қожалықтары мен қарапайым халықтың үй жанындағы бақшасынан жиналатындықтан олар көбінесе өзінің жеке қажетінен артылғанын күзде бірден сатып жіберуге тырысады. Өйткени тиісті технологиялық талаптар сақталмағандықтан жертле мен ескі қоймадағы өнімнің 20 пайызы қыстың аяқ шенінен бастап-ақ тауарлдық сыйпатын жоғалта   бастайды. Егер елде жиналған бүкіл картоптың 1 пайызы ғаны өңделетініны ескерсеки, өзг де жеміс-жидек пены көкөніс дақылдары секілді картоптың да ғылая түрде негізделіп , жоспарланған кешенді өндірістік жүйесінің әлі жасалмағанын аңғару қиын емес . Қазіргі жағдайда ол жақын арада жүзеге асуы да неғайбыл. Өйткені Қазақстанның өсімдік шаруашылығы үшін   бидай басты дақыл боп қалып отыр.Экспорттық әлеуеті мол болғандықтан министрлік басты назарды соған аударып, көкөністің өзге түрлері өз қазанында өзімен өзі дамып келе жатыр.

Биыл жүзег асыра мерзімі аяқталатын «Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіптіка кешенін дамытудың 2017-2021 жылдарға арналғаны мемлекеттка бағдарламасының» басты мақсаты кезінд нарықт сұранысқа ий, бәсекеге қабілетті агроөнеркәсіптік кешен өнімін өндіруді қамтамасыз ету деп көрсетілген болатына . Онда көрсетілген: ішкі нарықты отандық өніммен молықтыру; экспорттық әлеуетті дамыту; ауыл шаруашылығы өнімін қайта өңдеу және тамақ өнеркәсібі салаларын дамыту;   мемлекеттік қаржылық қолдау шараларын тиімді пайдалану; жер ресурсстарын тиімді пайдалану; техникалық жарақтандырылу деңгейін арттыру;  топырақ құнарлылығын сақтау мен жақсарту және өсімдік шаруашылығындағы түсімділікті арттыру үшін қажетті тыңайтқыштар өндірісін ұлғай кеейтуіні ассортимент;   сауда-логистикалық инфрақұрылымды дамыту; тиімді шетелдік технологиялар трансферті; ақпараттық-маркетингтік қамтамасыз ету; ғылыми және кадрық қамтамасыз

Ерлік ЕРЖАНҰЛЫ