Агроөнеркәсіптік кешенді субсидиялаудың жаңа ережелері мал ет шаруашылығын қаржыландыруды 32,5 млрд теңгеге қысқартады

Герефорд тұқымы республикалық палатасының директоры Ерлан Өмірзақовтың айтуынша, бұл өзгерістер етті мал шаруашылығындағы 21,6 мың шаруашылыққа әсер етеді. Өйткені салада субсидия алушылардың көбісі – шағын фермерлер. ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігінің етті мал шаруашылығын субсидиялаудың тек 3 тармағы алып тасталады деген мәлімдемесі іс жүзінде саланы субсидиялаудың 8 түріне қатысты.  

«Егер шаруа қожалықтарының аналық мал үшін асыл тұқымды бұқаларды жалға алу үшін субсидиялауды алып тастасақ, шаруашылықтардың 34 пайызы (21,6 мыңнан) бірден барлық субсидиялардан айырылады, фермер мен бордақылау алаңы арасындағы якорлық кооперация жүйесі жойылады. 15 мыңнан астам асыл тұқымды бұқалар қажетсіз болып қалады», – дейді  Қазақтың ақбас тұқымы республикалық ралатасының директоры Бақтияр Өтелбаев.

 Республикалық палаталардың деректері бойынша Аграрлық несие корпорациясы 360 млрд. теңге көлеміндегі тікелей қаржыландырудан тек 15% немесе 56 млрд. теңгені мал шаруашылығын кредиттеуге бағыттады. Салыстырмалы түрде 140 млрд.теңге көктемгі егіс жұмыстарын несиелеуге жұмсалған, оның 99%-ы бидай.

«Сыбаға» және «Алтын асық» мал шаруашылықтарына жеңілдікпен кредит беру бағдарламалары, айналым қаражатын қаржыландыру бағдарламасы тоқтатылды, ал «жеңілдікті» кредиттерді Ауыл шаруашылығы министрлігі жүйесі іске қосылғаннан кейін фермерлер толық мөлшерлемемен 22%-ға дейін төлейді.

Қазақстан Ангус республикалық палатасы Дәурен Салықовтың сөзіне қарағанда, Ауыл шаруашылығы министрлігінде 1,5 жыл 9 айдан бері мал шаруашылығы департаментінің директоры болмағандықтан, диалог жүргізетін ешкім жоқ. Жетекшілік ететін вице-министр жоқ, Ветеринариялық бақылау және қадағалау комитетінің төрағасы бір жыл бойы болған жоқ. Бұл салаға деген көзқарастың көрсеткіші.

 «10 жылдан астам уақыт бойы біз саланы қайта құрдық, инвестицияладық, жұмыс істедік. Ел бойынша сойылған малдың орташа салмағы 154-тен 175 кг-ға дейін өсті. Егер жылына орта есеппен 2,5 млн бас мал союға жұмсалса, онда +20 кг - бұл жылына 50 мың тонна ет қосымша өндірілді дегенді білдіреді. Біз бұған генетика, тұқымдық трансформация есебінен қол жеткізіп отыр. Ал бұл Қазақстан экономикасы үшін жылына 100 млрд теңге пайда әкеліп отыр. 25 мың шаруа қожалығы – кәсіпкерлер, бизнес иелері немесе 100 мыңнан астам шаруа қожалықтары ауылдарда құрылды»,  – дейді  «Терра»  басшысы Ердос Тапаев.

Е.КЕБЕКБАЙ