БҚО-да төтенше жағдай енгізілуі мүмкін

Бөкейорда ауданының тұрғыны Мырзабай Боранбаев биыл 140 гектар жерге мал азықтық дақылдар еккен. Ол егістік алқапты электрлік қоршаумен қоршады. Белгілі болғандай, ағыс киіктерді шошытпайды. Олар егіннің көп бөлігін құртып үлгерді. Қалған егінді қорғау үшін шаруа өз аумағында тәулік бойы кезекшілік атқарып, жабайы жануарларды айдап әкетеді, бірақ бәрі бекер.

"15 центнерге жуық өнім аламыз деп күткен едік. Қазір ақбөкендер келді. Олардан кейін гектарына 5 центнерден өнім алсақ, жақсы, тым болмаса өзін ақтайды. Онымен қалай күресетінімізді де білмейміз. Бізге жүйелі жұмыс қажет. Мемлекет халықты реттеу керек," - дейді шаруашылық басшысы Мырзабай Боранбаев.

Қазір облыста мал азығын жинау науқаны қызу жүріп жатыр. Биыл жауын-шашын жақсы болды. Шөп жеткілікті еді, бірақ ақбөкендер көбейді. Қазір шабатын шөп жоқтың қасы",- дейді механизатор Жасұлан Шәкіров. 

Казталов және Жәнібек аудандарының малшылары ақбөкеннің шабуылынан зардап шегуде. Қазірдің өзінде арнайы комиссия ауылдарды аралап, шабылған шөпті өлшеп, шығынды санап жатыр.

"3-4 ауылда шөп жоқ. Осыған байланысты үкіметке көмек сұрап жүгінгіміз келеді. Атап айтқанда, басқа өңірлерден шөп тасымалдауға кеткен шығындарды өтеу туралы"- деп Жәнібек аудандық комиссия мүшесі Бауыржан Сабанов атап өтті.

Алайда, дала бөкенінен келген шығынды өтеу тетіктері заңда нақты көрсетілмеген. Бұл ретте шығын жүздеген миллион теңгені құрайды. Көрші облыстарда мал өсірушілерге асыл тұқымды малға субсидия қарастырылған. Бізде мұндай қаржыландыру жоқ.

"Биыл тым болмаса қыстан аман шығып, азық-түлік дайындауымыз керек. Бұл шамамен 10 миллиард теңгені қажет етеді. Біздің облыста мұндай ақша жоқ. Республикалық бюджеттен қаражат бөлу қажет. Ақбөкеннен зардап шеккен 5-6 ауданда төтенше жағдай жариялау керек", - деп есептейді облыстық мәслихаттың депутаты Нұртай Жұмашев.

Алайда бұл мәселені шешпейді. Өңірдің малшылары биылғы жазда шөп шабуға болмайтынын, жайылымдық, шабындық жер таптап кеткенін жасырмайды. Мәселе шешілмесе, ауыл тұрғындары дәстүрлі жайылымнан бас тартуға мәжбүр болады. Пайдаланылмай жатқан жерлер мемлекетке қайтарылады.

"Жаздық, депутаттық сауал жолдадық... Барлық жерде биылғы төл 2,5 миллион мал екені көрсетіліп тұр. Келесі жылы бұл көрсеткіш 3,5-4 миллионға дейін көтеріледі. Сонда біз қалай болуымыз керек? Экология министріне де хабарластық. Нақты жауап жоқ. Биыл бұл көрсеткіш 10 пайызға қысқарады деп отыр. Бірақ бұл жағдайға көмектеспейді", - деп қосты Нутрай Жұмашев.

Ал әзірге жергілікті билік киіктерден зардап шеккен шаруаларға мәселені шешіп, көмектесуге уәде беріп отыр.