Бақ шаруашылығына арналған салалық бағдарлама болмайды

Үкімет басшысы сенаторлардың еліміздің ауыл шаруашылығы саласын әртараптандырудың негізгі бағыттарының бірі ретінде қарқынды бақ өндірісін дамытудың нақты салалық бағдарламасын қабылдау туралы депутаттық сауалына жауап берді.

– Қазақстан азаматтарына бақ шаруашылығымен айналысу, саяжай салу үшiн жер учаскелерi ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерден, ауылдық елдi мекендердiң жерiнен және босалқы жерден берiледi. Жер кодексінің 50-бабына сәйкес бақ шаруашылығын жүргізу үшін жер учаскелері Қазақстан Республикасының азаматтарына уақытша өтеусіз жер пайдалану құқығымен 1 гектардан аспайтын мөлшерде беріледі. ҚР Үкіметінің жанындағы Жоғары ғылыми-техникалық комиссияның 2021 жылғы 10 тамыздағы шешімімен 2021 – 2023 жылдарға арналған «Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің құнарлылығын сақтауды және молықтыруды ғылыми-технологиялық қамтамасыз ету» ғылыми-техникалық бағдарламасын іске асыру мақұлданған болатын. Бағдарлама шеңберінде Қазақстан жерлеріне далалық топырақтық зерттеп-қарау жұмыстары жүргізіліп, отандық сорттармен импортты алмастыру үшін бақтар мен жүзімдіктер отырғызуға арналған оңтайлы аймақтар мен шағын аймақтар анықталады, – деген Әлихан Асханұлы бақ шаруашлығына арналған салалық жеке бағдарлама қабылдау орынсыз екенін жеткізді.

Премьер-Министрдің айтуынша, бақ шаруашылығымен айналысатын ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілердің басқа дақылдарды өндірушілермен қатар базалық субсидиялар (отырғызу материалы (көшеттер), минералдық тыңайтқыштар, пестицидтер), су беру жөніндегі көрсетілетін қызметтердің құнын арзандатуға арналған субсидиялар, инвестициялық субсидиялау, кредит беру сияқты мемлекеттік қолдау түрлерін алуға мүмкіндіктері бар. Бағбандарды қолдау мақсатында Инвестициялық салымдар кезінде агроөнеркәсіптік кешен субъектісі шеккен шығыстардың бір бөлігін өтеу бойынша субсидиялау қағидаларында инвестициялық субсидиялау мынадай бағыттар бойынша іске асырылады: 5 гектардан астам жерге қарқынды алма бағын отырғызу; 5 гектардан астам жерге жеміс-жидек дақылдары мен жүзім отырғызу; ауыл шаруашылығы техникасын сатып алу; мың тоннадан бастап жеміс сақтау орындарын салу және кеңейту; қуаты сағатына 1 тоннадан астам жеміс/көкөніс өңдеу кәсіпорнын құру және (немесе) жұмыс істеп тұрғанын кеңейту; суару жүйелерін құру және кеңейту.

Республика бойынша жеміс-жидек дақылдары мен жүзім көшеттерін өндірумен қазір 9 оригинатор және 19 элиталық тұқым шаруашылығы айналысады. Отандық питомник өсірушілерді ынталандыру мақсатында Өсімдік шаруашылығы өнімінің шығымдылығы мен сапасын арттыруды субсидиялау қағидаларында жеміс-жидек дақылдары мен жүзімнің элиталық көшеттерін сатып алуға жұмсалған шығындарды ішінара (50%) өтеу көзделеді. Бұдан басқа, Ауыл шаруашылығы министрінің 2018 жылғы 23 шілдедегі № 317 бұйрығымен бекітілген Инвестициялық салымдар кезінде агроөнеркәсіптік кешен субъектісі шеккен шығыстардың бір бөлігін өтеу бойынша субсидиялау қағидаларында жеміс-жидек дақылдары мен жүзімнің көпжылдық екпелері аналықтарын отырғызу үшін сатып алынған техниканы субсидиялау (25%) көзделеді.

Ә.Смайыловтың сөзіне қарағанда, ауыл шаруашылығы дақылдарының түсімділігін арттыру және қолайлы фитосанитариялық ахуалды сақтау мақсатында мемлекет сатып алынған пестицидтер мен минералды тыңайтқыштардың құнын субсидиялайды. Отандық та, шетелдік те пестицидтер (тыңайтқыштар) субсидияланады,. Өйткені республикада үлкен сұранысқа ие және өсірілетін дақылдарға тән пестицидтер өндірісі жоқ (түрі аз). Субсидияланатын препараттар тізбесіне Қазақстан аумағында қолдану құқығына мемлекеттік тіркелген пестицидтер мен тыңайтқыштар енгізіледі.

Фото www.kakprosto.ru

Е.КЕБЕКБАЙ